Ülkemiz, kruvaziyer turizmi açısından son derece önemli bir coğrafyadadır. Bilindiği üzere, dünyada gemi ile kısa bir program çerçevesinde, aynı süre içerisinde Avrupa, Afrika, Asya gibi üç kıtanın gezilip görülebileceği bir organizasyon mümkün değildir. Bu avantajın yanı sıra ülkemiz; Akdeniz iklim avantajı, tarihsel ve kültürel değerleri ile kruvaziyer turizminde son derece önemli ve tercih edilen bir konumdadır ve parlayan bir yıldızdır. Kruvaziyer gemilerin Türkiye’de en çok tercih ettiği limanlar İstanbul, İzmir ve Kuşadası’dır.

Özellikle, Uluslararası Kruvaziyer Gemi Acenteleri tarafından, son dört yılda Türkiye limanlarının olmadığı bir Akdeniz programının cazibesinin de olmadığının tecrübe edildiği belirtilerek, Türkiye’nin kruvaziyer gemilerin Doğu Akdeniz rotasından çıkmasından sonra, Akdeniz turlarına olan tercihin azalarak, Asya ve Amerika kıtasındaki turlara yönelimin arttığı ifade edilmekle birlikte Uluslararası Gemi İşletmeleri Akdeniz rotasının tekrar canlandırılması için Türkiye'nin tekrar Akdeniz rotasına dahil edilmesini istediklerinden, Galataport Limanının İşletmeye açılmasını beklemişlerdir.

İstanbul’un tarihi ve kültürel değerleri ve potansiyeline bağlı olarak, kruvaziyer gemiler ile yapılan her bir İstanbul ziyareti, şehrin farklı bir güzelliği ve kültürel zenginliğini keşfetme arzusu uyandırması nedeniyle Akdeniz kruvaziyer rotasının tercih oranı artışının en önemli faktörü olarak görülmektedir.

2009 yılında dünyada yaşanan ekonomik krizden kruvaziyer turizmi de olumsuz etkilenmiş olup, 2010 yılından itibaren toparlanma sürecine giren kruvaziyer turizmi 2013 yılında 1.572 adet gemi ile gelen 2 milyon 240 bin yolcuyla Türkiye'deki en yüksek seviyesine ulaşmıştır.

Grafik .1 Yıllar İtibari ile Ülkemiz Limanlarına Gelen Kruvaziyer Gemi ve Yolcu Sayısı

Kaynak : UAB Denizcilik Genel Müdürlüğü

2019 yılında 344 adet gemi ile 300.896 turist yolcu olarak ülkemiz limanlarını ziyaret etmiştir. 2020 yılında ülkemiz limanlarına uğraması beklenilen kruvaziyer gemi sayısında artış öngörülürken ve özellikle İstanbul’da Galataport limanın hizmete girmesi ile 2015 yılından sonra ilk defa 120 adet kruvaziyer geminin gelmesi planlanırken, tüm dünyada yaşanan pandemi nedeniyle uluslararası kruvaziyer gemiler 2020 yılı sefer ve liman ziyaretlerini Haziran 2021’e kadar iptal etmiştir.

Dünyanın en modern ve tasarım Kruvaziyer Limanı olarak inşa edilen İstanbul Kruvaziyer Limanı Galataport’un hizmete girmesi ile 2021 yılı Ekim ayında ilk yolcu gemisini ağırlaması ve ayrıca Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığınca 2025 yılına kadar tamamlanması planlanan İstanbul Yenikapı Kruvaziyer Limanının hizmete girmesi ile ülkemiz kruvaziyer turizmi için kalkış ve varış limanı (turn-around port) ihtiyacının karşılanması ile kruvaziyer turizmde ülkemizin gemi ve yolcu ziyaret sayısı açısından önceki yıllardaki yolcu sayılarının geçilmesi ve 3 milyon yolcu kapasitesine çıkılması hedeflenmektedir.

Kaynakça: İMEAK, Sektör Raporu 2022