Selçuk Duranlar - Edirne Yenigün Gazetesi

Endüstri 4.0’ın lojistiğe uyarlanmış hali Lojistik 4.0’dır.

Akıllı Ulaşım Sistemlerinin amacı ulusal, çok modlu ulaşım sistemlerini geliştirmektir ve kamu toplu ulaşım sistemlerinin (Kara, hava, deniz, suyolu ve demiryolu) entegrasyonunu sağlamak için geliştirilmiştir. Bu süreçte, her türlü taşıt birbirleriyle, altyapı ile cihazlarla ve kurumlarla bağlanabilmeli, veri alışverişinde bulunabilmelidir. Bu kapsamda kullanılan teknolojiler ve yazılımların Endüstri 4.0 ve Lojistik 4.0 kapsamında da kullanılmaktadır.

Akıllı Ulaşım Sistemleri:

• Tam bağlı, bilgi yönünden zengin bir ortamı kullanıcılara sunarak, onların ulaşım sisteminin performansını takip edebilmelerini sağlamalı,

• Kooperatif bir sistem geliştirerek, ortamdaki ani problemler (kaza gibi) ile ilgili bilgileri ortamı kullananlara anında ulaştırabilmeli,

• Seyahat edenlerin seyahat seçenekleri ile ilgili detaylı ve doğru bilgiye ulaşmasını sağlamalı,

• Sistem operatörlerinin her türlü ulaşım elemanı hakkında tam bilgiye sahip olmasını sağlamalı,

• Her türlü aracın trafik sinyalleri ile haberleşerek gereksiz dur kalklara mağruz kalmaması ve daha enerji etkin yol almasını sağlamalı,

• Araçların sistem ile etkileşerek seyahat halindekilere ve sistem operatörlerine gerekli bilgileri aktarmasını sağlamalıdır.

Endüstri 4.0 üretim yapan tüm makinaların otonom (İnsan müdahalesi olmadan) olarak birbiri ile bağlanması, gerçek zamanlı olarak veri alışverişinde bulunması, tedarik zincirinde bulunan tüm paydaşlar ile bir bütün halinde çalışması olarak tanımlanabilir. Bu sayede akıllı ve kendisini uyarlayan bir sanayi surecinin ortaya çıkması beklenmektedir. Bu sürecin çalışması için dijital dönüşüm gereklidir.

Bu dijitalleşmiş süreç; daha hızlı, daha esnek, kalitesi daha yüksek ve daha verimli bir sanayi entegrasyonunu beraberinde getirmektedir. Büyük veri analizi (Big Data Analitics), 3D yazıcılar, akıllı sensörler, yapay zeka (AI), sanal gerçeklik (VR), arttırmış gerçeklik (AR), robotlar (Robotics), dronlar, otonom araçlar, bulut bilişim (Cloud computing), makine öğrenimi, nesnelerin interneti (IoT), Siber-fiziksel sistemler (CPS) ve akıllı şebekeler gibi birçok gelişmiş teknolojiyi içeren bu devrimle; makineleşme bir adım daha evrilmektedir.

Sanayide dijital dönüşümle, üretime dolaylı veya dolaysız katkıda bulunan her bir etkenin internet ekosistemi içerisinde birbiriyle iletişim kurması, üretim hızının ve üretim verimliliğinin artırılması ve maliyetlerin düşürülmesi ile ulusal kalkınma ve rekabet gücünün artırılması hedeflenmektedir. Yapılan araştırmalara göre; Endüstri 4.0 uygulandığında, üretim sektöründe; % 17,6 ile % 34,2 arasında maliyet düşüşü sağlanmaktadır. Perakende sektöründe ise bu değer % 7,6 dır. Kazanç artış oranı ise; üretimde; % 22,6, Lojistikte; % 25, Perakendede ;% 33,3 tür. Endüstri 4.0; bilişim teknolojisinin geleneksel endüstriyel süreçlere entegre edilerek, mevcut endüstriyel süreçlerin tamamen değiştirilmesini, yani dijitalleştirilmesini amaçlamaktadır.

Lojistik 4.0 Endüstri 4.0’ın uygulanabilmesi için, uyumlu diğer iş süreçleri ile desteklenmesi gerekmektedir. Bu noktadan hareketle destekleyici tüm sistemlerin 4.0 olan sürümleri tasarlanmıştır. Bunlardan biriside Lojistik 4.0’dır. Lojistik 4.0’ın temel bileşenleri ile Endüstri 4.0’ın bileşenleri neredeyse aynıdır, bazı örnekler; CPS (Siber Fiziki Sistemler), IOT (Nesnelerin İnterneti), yapa zeka, büyük veri ve veri madenciliği (DM), IoS (Servislerin interneti) dir. Lojistik 4.0 olmadan, Endüstri 4.0’ı uygulamak ve başarılı olmak mümkün değildir. Lojistik 4.0, hammaddelerin, yarı bitmiş veya bitmiş ürünlerin depolanma ve dağıtım noktasına ve daha sonra nihai tüketiciye taşınma şeklini değiştirmektedir. Lojistik 4.0 da işletmelerin amacı, mümkün olduğu kadar en az insan tarafından gerekli bilgi ve analizlerin sağlandığı, tüm süreçlerin otomatik yürütüldüğü entegre bir sisteme sahip olmaktır.