Karışık Tipler:

Hem görücü hem de yapıcı özellikleri barındıran endüstriyel tipteki bu çocuklar % 90oranıyla çoğunluğu oluştururlar. Cetvel ,pergel gibi diğer resim araç ve gerekçelerini kullanmada üstün yeteneklidirler. Gerek çizgi,  gerek boya, gerekse üç boyutlu çalışmalarda oldukça başarılıdırlar.

     Tabi bir de   6 – 12 yaş aralığında ‘’Çocuk Resimlerinin Özelikleri’’ vardır.  

     Düzleme özelliği:

Bu gurup çocuklar okul öncesi ve birinci kademe birinci basamak da sık rastladığımız bir durumdur. Mantıksal bir bütünlüğe henüz ulaşmamış bu çocuk resimlerinde,  çizim yaptığı kağıdın özelliği olarak düz bir yüzeydir. Henüz perspektif  ve derinlik kavramı  oluşmadığından , bende nesneleri düz olarak yapabilirim düşüncesi ile çalışırlar. Bir masa çizecekse dört bacağını sağa sola yatırarak çizer. Bir yol çizecekse geriye doğru kısalma olmaz, kağıdın altından başlar ve kağıdın üst kenarına doğru uzanır. Solunda yada sağında ağaçlar ve evler yatırılarak çizilir. Görüldüğü gibi değil düşüncelerini kağıt zemine uydurarak yapılan çizimlerdir. Sanki yukarıdan kuş bakışı gibi resimler ortaya çıkar. Eğer perspektif gereği bakıldığında masaya hangi açıdan bakılıyorsa arkada kalan iki bacak kısmen görülür . Ancak masanın dört bacağı varsa   dördü de görülmelidir.

      Tamamlama özelliği:

Yine bu yaş aralığında doğaya dıştan değil içten, merkezden bakarak görmeye çalışırlar. Doğa dört yanı  ile gösterilir. Derinlik kavramı ,kapanan kapatan form algısı, bir nesne önde iken arkadaki nesneyi engellediği kapattığı anlayışı henüz gelişmediği için,gördüğü bildiği her şeyi göstermek ister.Bir okul ve bahçesini düşünelim. Okulu çevreleyen duvarlar yüzünden iç bahçesini göremeyiz. Ama o bunu göstermek isteyecektir. Düzleme özelliği gibi duvarları sağa ve sola yatıracaktır. Varsa ağaçlar basketbol sepeti vb tek tek yatırır. Bildiği ne varsa sıralar.    

       Boy hiyerarşisi özelliği:

Çocuk yada erişkin insan ayrımını yapabilmelerine rağmen kişilerin  üzerinde ki baskıları, onların  etkin rolleri ile sevmediği kişileri ufak tefek , yücelttiği ve değer verdiği kişileri çok daha iri çizebilmeleridir. Minyatür geleneğinde ki çizim özelliklerini tamda bu  çocuk resimlerinde görebiliriz. Bir minyatürde Atlı süvari tada piyade erler daha ufak fakat at üstündeki padişahın yada vezirin daha büyük çizilmesi gibi diyebiliriz.

        Saydamlık özelliği:

Tüm diğer özellikleri de içinde barındırarak bir üst kimliğe taşırlar. Bütünlük endişesi ile daha detaylı bir sıralamaya giderler. Diyelim ki bir okul yada ev olsun.  Okulun içinde sınıflar var. Sınıflarda masa ve sıralar var. Öğretmenin kullandığı yazı tahtası ve soba var. Eskiden sobalarla ısınılırdı. Çocuk hepsini bildiği için okul çiziminde duvarın arkasındakini de eşyaları ile göstermek ister.  Hatta sınıfın içindeki arkadaşlarını da çizmek ister.  Hatta buna röntgenci bakış da denir.

       Bütün bu özellikler gelişim evresinde ilkokul birinci kademe birinci ve ikinci basamaklarda, 1.2. ve 3 sınıflarda görmeye alışık olduğumuz tablodur. İlkokul ikinci kademesinde,  4 ve 5. Sınıflarda bu özellikler yerini Nesnel Gerçekçi Anlatım basamağına bırakır. Artık yer çizgisi kağıdın alt kenarı değildir. Uzayıp giden yollar geriye doğru yatırılır ve kısalmayı görebiliriz. Yine de akarsular yakınlaştıkça büyümesine rağmen dağların tepesinden akıp gelir. Nispeten perspektif olgusu oluşmaktadır. Boy hiyerarşisinde ki  gibi çok önemsenen kişinin dört  katlı ev boyunda çizilmesi bitmiştir.  Oran ve orantı kavramını  gözlemlemeye başlarız. İlk Sembol, Şematik anlatım basamağı geride kalmıştır. İnsan figürlerinde nesnelerde gerçekçi anlatım başlar. Nesnel Gerçekçi Anlatımın ikinci basamağı, ortaokul döneminde , 12 ve 13 yaşlarında artık hareketli ifadeler devreye girmeye başlar. Koşan ip atlayan çocukların çizimleri gibi. 14 yaş ve sonrasını Artistik anlatım basamağı olarak tanımlıyoruz. Lise döneminde resmin tüm plastik unsurlarını, tasvirden kavramsala soyutlama düzeyinde sanatsal ifadelerin tümünü görebilmekteyiz. (Resim – 5 / 5.A)

      Bu açıklamalarımızın nedeni, bu ustalardan yorumlar projesinde 4 ile 14 yaş aralığında ki çocukların çalışmalarına yansıyan özelliklerinin tipik göstergelerini sizlere sunmak ve bu kılavuz eşliğinde sizlerinde değerlendirme yapabilmenizi sağlamak içindir. Şimdi 5 örnek resim ve yorum görsellerini aldık. Şimdi bunun paralelinde çocuklarınızın ve torunlarınızın çizimlerini bu gözle  görmenizi ve yorumlamanızı istiyoruz.  Sevgilerimizle.