Bugün 5 Mayıs, yarın da 6 Mayıs Kakava.Kakava’nın kahkası tüm insanlığın yüzüne yansısın. Edirne’de nüfus bakımından bir hayli yer tutan Roman yurttaşlar Kakava/Hıdrellez eğlencelerinde folklorik bir obje olmakla beraberşehir kimliği ile de öne çıkmaktadır. Edirne açısından bakıldığında insanlığın ortak kültür mirası haline dönüşen Kakava /Hıdrellez eğlence kutlamalarını görmekteyiz. Bu eğlence kutlamalarına son yıllarda gösterilen ilgi çoğalmış, Edirne turizm sektörün ilgi alanına dönüşmüştür, her şey duygusal. Edirne Valiliğimiz 2016 yılında UNESCO’ya başvurarak 2017 yılında Kakava/Hıdrellez kutlamalarını UNESCO’nun somut olmayan kültürel miras listesine alınmasını sağlamıştır. Alınma kararı Kakava’nın Roman kültürü olmasıdır.
Çingenelerin Hindistan’dan dünyaya yayıldıkları düşünüldüğünde Kakava bir anlamda pagan geleneğidir. Nehir veya dere suyu ile yüzlerini yıkamaları, dileklerin tutulması, ağaçların ince sürgün kısımlarının koparılması evlerinin önlerine asılması birer örnektir. Hıdrellez/Kakava eğlence kutlamaları bugün iç içe girmiş durumdadır. Genel manada ikisi de bahar mevsimsel kutlama günü olarak görülse de Kakava’yı ayrı düşünmek gerekir. 30 yıldır Edirne Belediye Başkanlığı’nın sahiplendiği hıdrellez ve kakava eğlenceleri son günlerde turist akına uğramakta, kutlamalar Roman yurttaşların görünürlüğünü epey ortadan kaldırmıştır.
Topluma mal olmuş kültürler insanların kaynaştıkları, ortak heyecan duydukları alanlardır. Edirne Belediye Başkanlığı’nın ortak heyecan alanına katkı sunması önemli ve değerlidir.Kakava/Hıdrellez eğlence kutlamalarında folklorik kimliğe sahip olan Edirne’deki Roman yurttaşlarımızın kutlamalarda yerini alması gerekirken almadığı/alamadığı görülmektedir. Farkına varılması gereken konu binlerce insan sırf Hıdrellez ateşini görmek için değil, Romanların heyecanına, mutluluğuna ortak olmak için geliyor. Edirne Belediye Başkanlığının bir hayli para harcadığı etkinlikte Roman yurttaşlarımızın daha fazla katılım gösterecek etkinliklerde yer alması konusunda zayıf kalmaktadır. Hani bir anlamda Roman yurttaşların folklorik özelliklerini yeterince kullanmadığı, dışarıda bıraktığı fark edilmektedir.Tüm bunlar olurken Kakavakültürü erozyona uğramaktadır. Romanların kültürel mirası örselenmemelidir. Günün anısına bu şiiri buradan paylaşmak isterim.
KAKAVA /HIDRELLEZ
6 Mayıs sabahında tatlı bir meltem eser
Ağaçların dallarında kuş sesleri aşk eyler
Sarayiçi Tunca Nehri’nin serin sularında
Beyaz ten ile esmer tenin yolculuğunda
Birlikte yaşama kültürüdür Kakava/Hıdrellez
Esmer ten ile beyaz tenin buluşmasıdır Kakava
O gün ayrımcılıktan eser kalmaz
O gün herkes Çingene, herkes Romandır
Bundan daha da bir güzellik olmaz
Sarılır bedenler birbirlerine, sormazlar kimliğini
Coşarlar kırmızının buluştuğu çizgide
Lazara kızlarının renk cümbüşü içinde
Yaşama hep gülümseme ile bakmak
Şarkı söylemek, içindeki saklı dünyayı o gün göstermemek
Kendi yaşam alanına dönünce mutluluğu içine gömmek
İşte “Kakava budur” yine de yaşama Kahkaha ile bakmaktır Kakava
Kıskanır yer, gök bu nasıl bir haslet
Ortalığa saçar, bir kahkaha,
Dilekler yüzer suların karanlığında
Yeşilin kokusu sarar sabahın alaca karanlığında
Sarmaşıklara dönüşür Kanuni Köprüsü
Kakava ile coşar insanlığın sevgisi
Sallanır ağaçların ince yaprakları
Kıskanır doğa, lazara kıyafetli Roman kızları
Raks eder, endam eder, bahara merhaba der
Baharın tüm coşkusunu içinde hisseder
Sevgiyle rüyaya dalmaktır adı
Rüya sonunda solmaktır Roman’ın adı