Geçen hafta Ayhan Tunca geldi büromuza. Elinde Yöre Dergisi “Nuran bak sana ne getirdim. Yazsan yazsan bunu sen yazarsın.” Bende bir merak acaba neden bahsediyor diye. Başladı anlatmaya. Yıllar önce Edirne’nin bir valisi varmış ‘Erzincanlı Hacı Ahmet İzzet Paşa’.

1813-1892 yılları arasında yaşamış. 1873-74 ve 1886-87 yıllarında 2 kez Edirne’ye vali olarak atanmış.

Kendine özgü “Tuhaflık”ları olan bir valimizmiş İzzet Paşa. Mesela giydiği mesti ayağında iken tamir ettirirmiş. Sakalını siyah mürekkeple boyar, kirlenen çamaşırlarını yıkatmak için babasının da memleketi olan Erzincan’a gönderirmiş. Paşa, valilik görevi boyunca vilayet konağında yatarmış.

İlginçliklerinin yanında şehrimiz için önemli bir kaç olay da bu valimiz zamanında gerçekleşmiş. Mesela Edirne-İstanbul Demiryolu onun zamanında açılmış. Edirne-İstanbul demir yolu 1872 yılında bitmiş ki bu tarih Hacı İzzet Paşa’nın Edirne’deki ilk ve en kısa valilik döneminin bitiş yılına denk gelmiş. Demir yolu açıldığında İstanbul’dan çok önemli kişiler gelmiş ve İzzet Paşa şu beyitlerle bir tarih düşmüş: “Kaydeyledim Edirne’de tarihin İzzet, Geldi Şimendüfer açılıp rahı Rumeli”

Ayhan Tunca’nın Yöre dergisindeki yazılanlardan öğrendiğim kadarıyla Edirne Valisi İzzet Paşa Edirne’deki ilk valiliği sırasında Edirne Sarayı’nı tamir ettirmiş. Ancak bilindiği gibi 1877-78’de yaşanan Osmanlı Rus Savaşı’nda Edirne’nin Ruslar tarafından işgali söz konusu olunca Saray cephaneyle havaya uçurulmuş. Bu olaydan altı yıl sonra Edirne’ye ikinci kez vali olarak geldiğinde yeniden onarım planlarını çıkartsa da vakti tamiratı yapmaya yetmemiş.

İzzet Paşa bir evlilik yaşamış ve bu evlilikten doğan oğluna Hürrem adını vermiş. Hürrem de genç yaşta paşa olmuş ancak erken yaşta vefat etmiş.

Edirne’ye ilk saat kulesini İzzet Paşa yapmış. 1884-85 yıllarında Makedon Kulesi adıyla bildiğimiz Çavuşbey Mahallesi’ndeki taştan kale kalıntısının üzerine ahşaptan dört katlı kule yaptırmış. En üstüne de dört yana bakan bir saat koydurmuş. Adını da “Millet Saati” koymuş. Sesi “Çan, çan...”diye Edirne’nin her yerinden duyulurmuş. 1894 yılında Belediyeyi devreye sokarak ahşap yerine kargir olanının yapılmasına da önayak olmuş, yeni yapılan kule de 1953’te patlatılarak yıkılana kadar ayakta kalmış.

Bu saat kulesi Edirne için önemli bir yapı aslında. Yıkılmış, yapılmış, depremde zarar görmüş patlatılmış derken  şuanda etrafı kapatıldı tekrar kapsamlı bir onarıma girdi. Bu kule ilgili bir kaç araştırma yaptım onları da ilerleyen günlerde köşemde paylaşacağım.

Bu haftalık da bu kadar. Kalın Sağlıcakla...