Yeryüzünde insan eliyle başlatılan savaşlar, savaşın yaşandığı yerlerde tüm etnik kimlikleri derinden etkilemekte, kahredici trajedilere sürüklemektedir. Ukrayna- Rusya savaşının hızla devam ettiği, insan kayıplarının hızla arttığı bu günlerde Almanya Nazi döneminde yaşanan antiganizm (Çingene) karşıtlığını savaşın yaşandığı Ukrayna’da yeniden hortladığını görmekteyiz.
Ukrayna’da devlet destekli Neo-Nazi milisler, Ukrayna'nın doğusundaki savaş bölgesinden kaçıp ülkenin batısındaki Lviv şehrine gelen Roman kadınları direğe bantlarla bağlayarak teşhir ettiğine yönelik fotoğraflar dünya basınına konu olmuştur. Fotoğraf görüntüleri bugüne kadar dillendirilmeyen ve 2018’den beri Ukrayna’da Romanlara yapılan saldırılarının varlığını bir kez daha hatırlatmıştır. Can pazarının yaşandığı Ukrayna’da başkent Kiev’de Neo-Nazi grupları tarafından Roman mahallelerine saldırılar düzenlendiği haberleri yayılmaktadır. Can pazarının yaşandığı Ukrayna’da, Ukrayna devlet görevlilerinin görmezden geldiği hatta dolaylı olarak desteklediği Neo- Naziler, Ukrayna devleti yanında Ruslara karşı savaştıklarından dolayı Neo-Nazi grupların Romanlara yönelik insanlık dışı davranışlarına ve saldırılarına kayıtsız kalması insanlık adına esef verici bir durumdur.
Ukrayna topraklarında daha önce yaşanan Romanlara yönelik şiddet saldırılarında çoğunluğu kadın ve çocukların oluşturduğu Romanlar taşlanmış, sopalarda dövülmüş, çadırları yakılmıştır. 17 Romanın bıçaklandığı, Ukrayna polisinin olaya müdahale edilmediği yönünde bilgiler bulunmaktadır. Saldırganların tamamının ifadesi alınmış, hepsi serbest bırakılmıştı. Dünya basınına yansıyan fotoğraflarda Neo-Nazi gruplar tarafından Roman kadınların direklere bantlarla bağlandığı, yüzlerinin yeşil boyayla boyanarak Roman olarak teşhir edilmesini kabul etmek mümkün değildir. Alman Hitler döneminin faşizm kalıntıları olan Neo-Nazi gruplar Ukrayna’da giriştikleri antiganizm faaliyetleri BM İnsan Hakları Gözlemcisinin raporuna “ Polis yardımcı oluyor” diye rapora yansıması ciddi bir sorunu ortaya çıkarmaktadır.
Can pazarının yaşandığı Ukrayna’da etnik kimliğinden dolayı Romanlar baskılara, insan onuruna yakışmayan davranışlardan korunması gerekir. Ukrayna’da yaşayan diğer kimliklere gösterilen kolaylıklar, insan hakları Romanlara da gösterilmesi gerekir. Ukrayna’da savaştan kaçan Romanlar hedefte olmamalıdır. Avrupa Birliği bu konuya mutlaka müdahil olmalıdır. Devlet savunmasının içinde bulunanlar kendi ülke vatandaşlığı içinde bulunan diğer etnik kimliklere zarar vermemelidir. Süreç bu şekilde ilerlerse Avrupa Birliğinin iki yüzlü davranış sergilediği yeniden gündeme gelir.