Kanuni Sultan Süleyman, bu safhadan sonra bir yıl kadar, İran topraklarında Şah Tahmasb ve askerlerini takip ve kovalamaya koyulmuştu. Tabi olarak pek çok yeri ziyaret, bakım ve onarım faaliyeti ile arazi tahriri de yaptırmıştı. Şah Tahmasb bu süre içerisinde savaşmaya cesaret edemeyip, askerleriyle köşe-bucak kaçmıştı.
Nihayet, Kanuni Sultan Süleyman sefer dönüşünde, 5 Ekim 1535de kurulan divanda; Erzurum Eyaletini teşekkül ettirerek, buranın Beylerbeyiliğine Dulkadırlu Mehmed Beyi tayin etmişti. Mehmed Bey, kardeşleri Mirza Ali ve Behram beyler ve yeğenleri Şah Mehmedle beraberinde Dulkadırlu Uruğu yakınları ve Tebrizden katılan sünni ahaliyle Erzuruma gönderilmişti. 5 Eylül 1534de Türbeleri ziyaret sırasında, Kanuni Sultan Süleyman Erzurum şehrinin onarımını emretmişti. Erzurumun onarımı henüz devam ettiği için, Dulkadırlu Mehmed Hanın kardeşleri Pasinin merkezindeki Avnik Kalesinde Tebrizden gelen ahali ile geçici olarak yerleşmişti. Mehmed Handa Bayburt Kalesine, Erzurumun tamiratı bitinceye kadar oturmuştu[88].
Erzurum Eyaletinin kurulmasıyla birlikte, Erzurum ve Kars havalisindeki, Avşar- Türkmen Beyliğinede son verilmişti. Çaldıran Seferinde Yavuz Sultan Selime itaat ve inkıyat etmiş olan Avşarlu Sevindik Han Korcu-başı, Yavuz Sultan Selimin vefatından sonra tekrar Safevilere temayül etmişti. 1534de Kanuni Sultan Süleyman Erzurumdan geçerken Avşar Beyliğini ilga etmişti. Dulkadırlu Mehmed Hanın Erzurum Beylerbeyi olmasıyla, Erzurum ve Kars havalisi artık bir Osmanlı vilayeti şeklini almıştı [89]. Mehmed Han, üç yıl kadar Bayburtta oturduktan ve Erzurum şehri de bu süre içerisinde tamir ve onarımı tamamlandıktan sonra, gelerek buraya yerleşmişti[90] .
Sonuç olarak; Irakeyn Seferi ile Osmanlılar; Doğu ve Güneydoğu Anadolu ve Azerbaycanın Safeviler tarafından işgalini engellemişler. Ayrıca, olumlu gelişmelere,hizmetlere,beraberlik ve kaynaşmaya vesile olmuşlardır.Erzurum, Diyarbakır, Adilcevaz, Erciş, Van, Bingöl vb. şehirlerimiz tamir ve imar faaliyetleriyle daha da güzel ve mamur hale gelmiştir.
BİBLİYOGRAFYA
Ali, Gelibolulu Mustafa, Kitabut-Tarihi Künhul-Ahbar,nr.920, Raşid Efendi Ktb., Kayseri, 1083h.
Asrar, Ahmet Nihat, Kanuni Sultan Süleyman ve İslam Alemi, 2.Baskı, Hilal Yayınları, İstanbul, tarihsiz.
Başbakanlık Osmanlı Arşivi, Fekete Tasnifi, Nr. 121.
Başbakanlık Osmanlı Arşivi, Fekete Tasnifi, Nr.129.
Bostan, (Ferdi), Süleymanname, Ayasofya kitaplığı,nr.3317,(Türkçe Yazma),Süleymaniye ktb, İstanbul.
Celalzade, Koca Nişancı Mustafa Çelebi, Tabakatul-Memalik Fi Deracatil-Mesalik, Fatih Kitaplığı, nr.4423, (Türkçe Yazma) Süleymaniye Ktb., İstanbul.
Danışman, Zuhri, Osmanlı İmparatorluğu Tarihi, I-XIV,Yeni Matbaa, İstanbul, 1965.
Danişmend, İsmail Hami, İzahlı Osmanlı Tarihi Kronolojisi, I-IV, Türkiye Yayınevi, İstanbul, 1948.
Feridun Bey, Münşeatus-Selatin, İstanbul, 1274-1275 h.
Gökbilgin, M. Tayyib, İbrahim Paşa, İ.A., M.E.B.,İstanbul,1968,C.V/2, ss.908-915.
Gökbilgin, M. Tayyib, Süleyman I, İ.A., C.XI., ss. 99-155.
Gökbilgin, M. Tayyib,Kanuni Sultan Süleyman, 2.Baskı, M.E.B.,Yayınları, İstanbul, 1992.
Gökbilgin, M.Tayyib,Arz ve Raporlarına Göre İbrahim Paşanın Irakeyn Seferindeki İlk Tedbir-leri ve Fütuhatı, Belleten, T.T .K., Basımevi, Ankara, 1957,S.83, C.XXI, ss. 449-483.
Göyünç, Nejat, XVI. Yüzyılda Mardin Sancağı, T.T.K. Basımevi, Ankara, 1991.
Hammer, Joseph Pustgall, Devlet-i Osmaniyye Tarihi, Terc. Mehmed Ata,Selanik Matbaası, İstanbul, 1330 h.
Hilmi, M., Kanuni Sultan Süleyman ın 1533-1535 Bağdad Seferi, Askeri Basımevi, İstanbul, 1932.
Karaçelebizade, Abdul-Aziz, Süleymanname, Hacı Mahmut Kitaplığı, nr.4823, Süleymaniye ktb., (Bulak Matbaası, Mısır), İstanbul, 1248 h.
Karaçelebizade,Tarih-i Ravzatul-Ebrar, Hüsrev Paşa Kitaplığı, nr.397, Süleymaniye ktb., İstanbul, 1238h.
Kevserani, Vecih, El-Fakih ves-Sultan,(Osmanlı ve Safevilerde Din Devlet İlişkisi), çev. Muhlis Canyürek, Denge Yayınları, İstanbul, 1992.